1.2 (Bideo Forum) IMAGINE ELEPHANTS

                                    

                                         JOLASEN GARRANTZIA

Hasi baino lehen, jolasa zer den jakitea oso garrantzitsua da. Jolasa, atseginez eta bakoitzaren gustorako egiten den ekintzen multzoa da. Haur txikiak garenetik, hil egiten garenerarte egin ahal diren ekintzak dira, baina kasu honetan, jolasak haurretan duen eraginari buruz hitz egingo dut. Ume txhikiak garenean, oso arrunta da umeak jolasean ikustea, eta horrek ume guztien izaera eta psikologia landu egiten du. 

Jolasa hitza aipatzen dugunean, guztioi, txikiak gineneko oroipenak etortzen zaikugu. Hau oso normala da, etapa horretan, gure bizitzan zehar gehien jolasten dugun aroa da. Txikiak garenean, ardurarike z ditugu eta horrek jolasteko askatasuna ematen digu. Haurrak garenean, gainera, egozein gauza jolas batean bihurtu egin ahal da, edozein objektua, irudimenaren bidez, edozein gauza izan ahal zen. Makil bat ezpata bat izan ahal zen, aldi berean, suziri bat, aldi berean itsasontzi bat izan ahal zen, etab... Irudimena oso atal importantea jolasen munduan, horrek edozein lekutan edo edozein momentutan jolasteko aukera emango duelako. 

Gaur egun, jolasari garrantzia kentzen ari zaio, jolasa, umeak daukaten eskubide bat da, ikasteko eskubidea bezala. Jolastea eskubide bat izan arren, gizartea ez ditu beharrezkoak diren aukerak aurrera eramaten eta honek zenbait eraginengatik izaten da.  Jolasari garratzia kentzen zaio bakarrik umeen gauza bat dela esaten delako, umeak bozkatu ezin dutelako, hauurak gutxiengo bat delako, umeak errentagarriak ez direlako eta kasu askotan ere gertatzen da ume asko ikusezinak direlako gizartearentzat. Askotan esaten da, haurtzaroa etapa bat dela non haurrak itzaron behar dute pertsona helduak izan arte, horrek min handia eragiten du ume askoren garapenean. Kezkagarria izaten da umeak izaten duten jolasteko lekuen falta, jolas egiteko denboraren falta, jolas egiteko materialen falta eta jolas egiteko jokalarien falta.

Egoera askotan, jolasa dibertsioarekin nahastu egiten da eta hori akats oso larri bat da. Jolasa, haurren barrutik kanpora egiten duen ekintzak dira eta dibertsioa kanpotik barrura egiten dutenak dira. Jolasa, haurrak behar duelako egiten dira eta dibertsioa beste umeekin gertatzen diren ekintzen ondorioz lortzen den emozioa da. 

Miguel Castrok esaten du: "Utilizo algunas claves para discernir que es jugar y que no es jugar. De entrada, uno puede jugar con cualquier cosa en cualquier momento. Pero también esa misma cosa, puede ser una tortura". Honekin esan nahi du edozein ekintza jolas bat izateko, umearen barrualdetik, behar bat bezala sortu behar da eta ez ekintza imposatu bat bezala. Egoera egoki bat azaltzen du Miguelek. Kasu hipotetiko bat sortzen du non ikasgelan, ariketa bat bezala, 1etik, 1000ra zenbatu behar duten eta zenbaki horiek idatzi. Ekintza horrek, tortura bat bezala jokatuko du. Ume bera, bere barrutik infinitora zenbatu nahi baldin badu, ekintza berdina, gozamen bat bezala jokatuko du. Ekintza bera, jolas bat izan ahal da edo tortura bat izan ahal da, bakarrik kanpoko testuinguruaren arabera jokatuko du. Gainera, konplexua izan ahal da, kanpotik etorritako ekintza bat jolas bat dirudielako baina Miguelek hau oso ongi azalduko du: "Por ejemplo, si se da o no se da una conexión profunda, si lo que viene es de fuera aunque luego parece que surja de dentro luego no suele tener esa conexion emocional profunda y es una tarea que se suele abandonar con frecuencia. En cambio cuando hay esa conexion emocional profunda no se abandona aunque haya esfuerzo, haya que derrochar energía, agotamiento, etab."

American Academy of Pediatrics, azaldu egiten du jolasak umeak izaten duten garepen prozesuan zehar izaten duten garrantzia. Jolas egiteak, bai beste umeekin bai gurasoekin, garapen motor hobeagoa eragiten du, garapen psikologiko hobeagoa ere garatzen du. Gainera garapen soziologiko hobeagoa ere eragiten du kasu askotan jolas horrek beste pertsonen multzoa eskatzen baitu. Horrek gaitasun sozial garatuak eratuko ditu haur bakoitzean. Importantea izango da ere, gizartea, jolastearen garrantzia ez jakitea. Gizartea jolasaren garrantzia jakingo balu, jolas horiei mugak, arauak, arduradunak eta askoz gehiago impoatuko ziren eta horrek jolasaren diziplinaren aurka jokatuko luke. Gizaki helduaren begirada jolasa zer denarekiko, oso txarra da, jolasaren mundua ondo ezagutuko bagenu, umeak jolasteko eremuak sortuko genituzke non umea benetan jolasteko kapaza izaten da eta helduak ez dute jolas horietan eskua sartzen. 

American Academy of Pedriatics(2018), El poder del juego: cómo la diversión y los juegos ayudar a los niños a prosperar. Recuperado de: https://www.healthychildren.org/Spanish/ages-stages/toddler/fitness/Paginas/Caution-Children-at-Play.aspx